Waarom het goed is om vaker over de dood te praten

Soms lijkt het best wel lastig, praten over de dood, want we hopen dat het ons niet overkomt. Helaas is de werkelijkheid anders. Sire vindt het hoog tijd dat er meer openheid komt, blijkt uit dit artikel in Trouw.

Misschien herken je het wel. Je ziet iemand voor het eerst terug nadat hij of zij een dierbare heeft verloren. Best lastig wat je dan moet zeggen. Maar het is wel belangrijk om íets te zeggen. We schreven er al eerder een artikel over: wat wél te zeggen tegen iemand met een plotseling verlies. Maar ook praten over je eigen dood, of die van een dierbare moeten we niet vergeten.

Stichting Sire wil door middel van een campagne en reclamespotjes de dood bespreekbaarder maken. Dat kan gaan over je eigen einde of dat van iemand anders, maar ook over het praten met anderen die een verlies hebben meegemaakt. In het artikel van Trouw komt naar voren dat Sire eerst een opiniepeiling heeft gedaan naar het onderwerp. Daar kwam uit dat 41 procent van de ondervraagden nooit over de dood praat en 54 procent van de mensen vertelt dat ze te weinig over de dood hebben gepraat met iemand die er nu niet meer is. Door er aandacht aan te schenken hopen ze dit te veranderen.

Met elkaar praten

Maar nu die aandacht er komt: hoe begin je zo’n gesprek? Uit het artikel blijkt dat het vooral niet helpt als je het verdriet afzwakt, bijvoorbeeld met de woorden: ‘ze heeft een mooi leven gehad’ of ‘hij heeft een hoge leeftijd bereikt’. Dat hoeft namelijk niets te zeggen over het verdriet dat er is voor de nabestaanden. Misschien kun je vragen of je iets kunt betekenen voor de ander of hoe het gaat (ondanks dat je weet dat het misschien niet goed gaat). En dan niet alleen na twee weken, maar ook nog na twee of zelfs twintig jaar. Iedereen rouwt op zijn eigen tempo.

Antropoloog Eric Venbrux vertelt dat we vroeger bang waren voor de dood, want in de kerk werd bijvoorbeeld verteld over de hel. Nu is het meer iets medisch. Mensen zijn nu bang geworden voor de aftakeling. Zijn advies? ‘We moeten rond dood en sterven veel meer naar verbinding zoeken, ook als je niet kerkelijk bent. Als we samen een vorm vinden waar we aan vast kunnen houden, is het gemakkelijker om met de grote vragen van het leven om te gaan.’