Neurobioloog Brankele Frank kreeg zelf twee keer een burn-out. Ze deelt haar ervaring over hoe perfectionisme de oorzaak van een burn-out kan zijn.
Interview Sjoukje van de Kolk Fotografie Greg Pappas/Unsplash
Gepubliceerd op 2 oktober 2024
Neurobioloog Brankele Frank kreeg niet één, maar twee keer een burn-out. Ze schreef er het boek Over de kop (Das Mag) over en heeft een aantal praktische dingen in haar leven veranderd.
Kan perfectionisme de oorzaak zijn van een burn-out?
“Ja, vaak is perfectionisme een copingmechanisme. Je streeft naar perfectie omdat je bang bent anders tekort te schieten, niet goed genoeg te zijn. Maar het is een zinloos streven, want perfectie bestaat niet. En in dat streven ga je al snel aan jezelf voorbij. Je werkt te lang door waardoor je moe wordt, bijvoorbeeld. Je ervaart stress omdat iets nooit voldoet aan je wensen. Doorkrijgen dat mijn perfectionisme voor een deel werd ingegeven door angst, hielp me. Nu laat ik dingen eerder los. Ik kan beter delegeren en denken: dit is niet perfect, maar goed genoeg.
Mijn broer maakt muziek, en zei toen ik met mijn boek bezig was: ‘Het hoeft niet je beste werk ooit te zijn. Je geeft wat je op dít moment kunt geven. Zou je het een jaar later schrijven, dan werd het een ander boek.’ Die zienswijze was heel behulpzaam. Uiteindelijk gaat het over acceptatie. Aanvaarden dat dit blijkbaar het beste is wat je nu kunt doen. Omgaan met een burn-out heeft te maken met zelfcompassie, vrede hebben met wie je bent en wat je kunt. Er valt een last van je af als je kunt zeggen: dit is wie ik ben. Als je je ideaalplaatje over jezelf kunt opgeven en kunt accepteren dat ook jij maar een mens bent.”
Want wat brengt het je om je gevoel serieus te nemen?
“Het klinkt misschien zweverig, maar als je je gevoel serieus neemt, luister je beter naar je lichaam en ga je minder snel over je grenzen heen. Door je gevoel te negeren, bagatelliseer je jezelf. Als ik nu verdrietig ben, sta ik mezelf toe om te huilen en zoek ik steun bij mensen om me heen. Ik geef me er even aan over en daarna kan ik weer verder. Ik heb gemerkt dat het heel ontwapenend kan zijn als je vanuit je eigen emoties spreekt. Het maakt je kwetsbaar en oprecht, en het mooie is dat eigenlijk iedereen daar goed op reageert. De verbinding die dan ontstaat, bereik je niet als je alles maar onderdrukt, weglacht of voor jezelf houdt.”
