Op zoek naar nieuw leesvoer? Dit zijn de vijf boekentips van filosoof Tim Fransen

“Om een misschien wat sleetse metafoor te gebruiken: voor mij is lezen zuurstof,” vertelt filosoof en cabaretier Tim Fransen. “Als ik het niet genoeg doe, kom ik in ademnood.” Vaak komt een boek of voorstelling voort uit wat hij heeft gelezen. “Op een gegeven moment heb ik een thema en daar ga ik dan heel veel boeken over lezen. Zo ontstaan er ideeën of associaties waar ik iets mee kan.”
Het vuur van de vrijheid – Wolfram Eilenberger
“Centraal in dit boek staan vier vrouwelijke filosofen uit het interbellum: Simone de Beauvoir, Hannah Arendt, Ayn Rand en Simone Weil. Het is bijna als een roman geschreven, inclusief cliffhangers, terwijl je tegelijkertijd veel over de denkwijze van de vrouwen te weten komt. Filosofie is voor mij niet iets theoretisch, het moet gaan over het leven: hoe doe ik dat, hoe moeten we met elkaar leven? Eilenberger laat in dit boek mooi zien hoe het leven het denken van deze filosofen beïnvloedde en andersom: hoe hun manier van denken hen anders deed leven.”
Over levenskunst – Joep Dohmen
“Door dit boek ben ik filosofie gaan studeren: een bloemlezing van teksten van filosofen over het goede leven. Mijn moeder had het mee op vakantie toen ik een jaar of zeventien was. Ik pakte het op en las in de inleiding een zin van Foucault: ‘Waarom zou niet iedereen van zijn leven een kunstwerk maken?’ Als dit filosofie is, dacht ik, count me in! Ik neem dit boek nog steeds regelmatig ter hand om mezelf eraan te herinneren hoe ik kan omgaan met dingen als tegenslag, verdriet, vervelende mensen.”
Why buddhism is true – Robert Wright
“Ons brein is niet gemaakt om ons zo gelukkig mogelijk te maken bijvoorbeeld, of om de werkelijkheid zo helder mogelijk te zien, maar om te overleven. De moderne wijsheid is: luister naar je gevoel. Wright zegt: doe dat niet, neem die emoties liever kritisch onder de loep. Zelf ben ik heel schaamtegevoelig. Als er tijdens een verder geslaagd optreden twee grapjes niet goed vielen, kon ik me heel erg schamen. Inmiddels weet ik: dit doet mijn brein en ik hoef het niet heel groot te maken. Er zijn waarschijnlijk maar weinig mensen nog bezig met mijn twee mislukte grapjes.”
On beauty – Zadie Smith
“Tijdens een vakantie in Engeland vond ik een beduimeld exemplaar van dit boek ergens in een tweedehands boekwinkeltje. Ik kocht het voor een pond en heb er zeer van genoten. Het verhaal speelt zich af in een fictieve Amerikaanse universiteitsstad en draait om een gezin met een witte Britse vader, een zwarte moeder en hun kinderen. Het plot is origineel en onvoorspelbaar, je gaat er moeiteloos in mee. Ik lees tegenwoordig meer non-fictie, maar ik zie On beauty als een goed voorbeeld van wat fictie vermag: het spreekt ons empathisch vermogen aan.”
Limitarisme – Ingrid Robeyns
“Met dit boek doet econoom en filosoof Ingrid Robeyns een prikkelend voorstel om iets te doen aan sociaaleconomische ongelijkheid. Limitarisme houdt in dat er een maximum gesteld wordt aan rijkdom. Dat kunnen we democratisch bepalen: een bedrag dat zo hoog is dat méér niks toevoegt. Het geld dat dit oplevert, kunnen we voor een deel gebruiken voor de gigantische collectieve problemen die we hebben. Ik vind het mooi dat ze de ideeënarmoede doorbreekt rond een thema dat raakt aan vrijwel alles. Daarover schrijf ik ook In onze tijd, mijn eigen boek. Limitarisme verscheen toen ik dat bijna af had en ik voelde me er erg door gesterkt.”
Meer lezen
- Boek bijna uit en geen idee wat je hierna wilt lezen? Dit zijn 5 boekentips van Lara Billie Rense.
- Toe aan een nieuw boek? Dit zijn de vijf boekentips van columnist Kitty Herweijer.
- 8x boekentips voor de zomer.
Fotografie Danique van Kesteren
Gepubliceerd op 17 april 2025