Als we in een boekwinkel een mooi prentenboek zien liggen, zijn we verkocht. Wat ik de bomen wil vertellen van illustrator Enzo Pérès-Labourdette is er zo een. Hoofdpersoon is een boom die naar de Noordpool reist en daar het ijs ziet smelten. Waarom dat gebeurt, weten hij noch de dieren die er leven. Enzo reisde speciaal voor het verhaal naar Spitsbergen, op de Noordpool.
Hoe ontstond het idee om naar deze desolate plek af te reizen voor een boek?
“Ik ontdekte een geïllustreerd dagboek, Het behouden huys, gepubliceerd in 1598 door een lagere officier die met zijn bemanning in het ijs vast kwam te zitten bij Nova Zembla. Ik was benieuwd hoe dat gebied er door de klimaatveranderingen nu uit zou zien. Exact naar die plek kon ik niet, omdat het is gebruikt als kernwapengebied door de Russen. Wel naar Spitsbergen, waar het meest noordelijke dorp, Ny-Ålesund, op aarde ligt. Als veldassistent van een Nederlandse bioloog reisde ik af naar deze plek, met het idee een prentenboek te maken over wat ik daar aan zou treffen. Waar dat precies over zou gaan, wist ik toen nog niet.”
Hoe was het om daar te zijn?
“Vervreemdend. In het begin leek er niets anders te zijn dan steen en ijs. Door op pad te gaan met de bioloog ontdekte ik pas dat er toch best veel leven is; kleine plantjes zoals wilgen van maar een centimeter hoog en veel dieren, waaronder ijsberen. Omdat ik er in de zomer was, ging de zon niet onder. Hierdoor leek het een beetje alsof de tijd stilstond. Het dorp mocht je niet uit zonder iemand met een wapen, omdat er ijsberen rondliepen die je konden aanvallen. Ik merkte dat ik echt op het randje van de wereld leefde. Dat kan best eenzaam voelen, ook al had ik veel mensen om me heen.
Wat ook veel indruk heeft gemaakt, is dat ik de gletsjers letterlijk zag smelten. Het is bizar om de ijsblokken in de zee te horen vallen: het klonk als onweer en gebeurde meerdere keren op een dag. De klimaatverandering is tastbaar op de Noordpool, dat zorgde voor veel zelfreflectie.”

Wat is de boodschap van je boek?
“Ik wil kinderen én ouders prikkelen om samen op zoek te gaan naar het antwoord op de vraag: waarom smelt het ijs? Het boek is dus niet bedoeld om mensen de les te lezen over klimaatsverandering, maar om vragen op te roepen. Hoe kunnen we anders in ons leven rekening houden met dat smeltende ijs?”
Hoe uit zich dat in je illustraties?
“Ik werk graag met waterverf, omdat het een bepaalde vrijheid uitstraalt. De beelden in dit boek zijn wat poëtisch en laten zien wat niet in de tekst staat. Het moest ook niet te perfect zijn, omdat ik wil dat een kind zich in de tekeningen kan herkennen en ook in z’n eentje door het boek kan bladeren.”
- Meer over Enzo lezen? Bekijk hier zijn website.
- In Flow 2 (verschijnt 27 februari) vertelt Enzo over de boeken die belangrijk voor hem zijn (geweest).
- De bioloog met wie Enzo reisde, houdt een blog bij over wat hij ziet op de Noordpool.
Fotografie & illustratie Enzo Pérès-Labourdette