Een plons in ijswater of koude douche zijn populaire ‘remedies’ geworden tegen mentale klachten. Maar helpt koudwaterbaden echt tegen stress, angst en depressie?
De Wim Hof Methode is een echte trend geworden op het gebied van mental health. Wanneer je regelmatig een ijsbad of koude douche neemt en hierbij meditatief ademhaalt, zou je minder angst-, stress- en depressieve klachten kunnen ervaren.
Volgens dit artikel van The New York Times zijn er alleen nog geen onderzoeken die uitsluitsel geven over de invloed van koudwaterbaden op mentale gezondheid. Wel blijkt uit een aantal onderzoeken voorzichtig dat een koude duik een positieve invloed kan hebben op je stemming en welzijn. Zo had een proefpersoon uit een Brits onderzoek na vier maanden ijsbaden geen medicatie meer nodig tegen haar depressie.
Remedie of placebo?
Volgens Jeremy Howick, onderzoeker bij Centre for Trials Research aan de Cardiff University, zijn deze resultaten veelbelovend. Maar toch is het volgens hem lastig om duidelijk bewijs te vinden voor de positieve effecten van een ijsdouche. “Een ‘koudwaterbehandeling’ kan voor het placebo-effect zorgen als iemand er hoge verwachtingen van heeft,” vertelt Howick.
En als er geen placebo-effect is, is het alsnog lastig om te beoordelen welke factor van koudwaterbaden een positieve invloed op de psyche heeft. Mike Tipton is hoogleraar toegepaste fysiologie aan de University of Portsmouth en onderzoekt de reacties van het menselijk lichaam in extreme omgevingen. “Zwemmers dompelen zich niet alleen in koud water. Ze zijn vaak ook buiten, aan het sporten, socializen en gaan een uitdaging aan. Dat kan allemaal de mentale gezondheid bevorderen”, vertelt Tipton. “Geen enkel onderzoek verklapt ons het hoofdingrediënt voor een beter welzijn.”
High na het zwemmen
Toch blijkt ook uit onderzoeken waarom koudwaterbaden een effect kan hebben op mentale gezondheid. Bij een frisse duik kan de aanmaak van stresshormonen en dopamine bijvoorbeeld verklaren waarom mensen zich wakkerder en ‘high’ voelen na het zwemmen. En je gezicht in koud water houden, kan een deel in het zenuwstelsel activeren dat je lichaam tot rust brengt na een stressvolle gebeurtenis.
“Ook al zijn er zichtbaar psychologische effecten van koudwaterbaden, er is nog niet genoeg onderzoek gedaan om te zeggen dat het een effectieve behandeling is voor mentale klachten”, zegt Sophie Lazarus, klinisch psycholoog aan de Ohio State University. Daarnaast brengt koudwaterbaden ook risico’s met zich mee, dus raden experts aan om het wel verantwoord aan te pakken. Bijvoorbeeld door het met de huisarts te bespreken en door het niet in je eentje te doen.
Meer lezen
- Helpt koudwaterbaden? In dit artikel van The New York Times lees je meer over de onderzoeken naar en effecten en risico’s van koudwaterbaden.
- Buitenzwemmen: Suzan heeft er een liefde voor (zelfs in de winter)
- Wim Hof schreef verschillende boeken over zijn methode en visie.
- De voordelen van anxiety.
Tekst Ruby Wijdenbosch Fotografie McKinzie Millard/Unsplash Bron The New York Times
