Hoe meer we ons op iets focussen, hoe sneller ons doel is bereikt. Althans, dat denken we. Volgens de Amerikaanse psychiater Srini Pillay is het juist goed om af en toe te ontfocussen.
Waarom zijn we volgens u zo gericht op focussen?
“Als mensen iets willen veranderen, gaan ze er vaak van uit dat meer focus hun probleem zal oplossen. Of het nou gaat om meer werk gedaan krijgen, beter leiderschap, een gelukkiger huwelijk of gewichtsverlies. Ze zoeken hun heil in nog meer discipline, gedetailleerde actieplannen, tijdschema’s, takenlijsten, agendameldingen en geluidswerende koptelefoons. Vaak merken ze dan dat het niet werkt. Of in elk geval minder goed dan ze hadden gehoopt. En ze worden er ook niet gelukkiger van.”
Waarom ligt de nadruk dan toch zo op die doelgerichtheid?
“Ten eerste wordt er steeds meer van ons gevraagd. Dat komt mede door alle technologische ontwikkelingen: we moeten telefoontjes beantwoorden, appjes, mailtjes… Er komt zo veel op ons af, het is bijna onmogelijk om alles te verwerken. Daarom proberen we zo veel mogelijk de controle te houden, alles nog beter te stroomlijnen en nog beter te focussen. Door de grote concurrentie moeten veel mensen op hun werk continu waakzaam zijn. En dan willen we ook nog werk en privé zo goed mogelijk in balans houden en piekeren we daarover: spendeer ik wel genoeg tijd met mijn gezin, misschien moet ik me daar meer op richten, maar ik ben al zo moe…”
Uw oplossing is: het focussen afwisselen met ontfocussen. Wat is dat laatste nou precies?
“Ontfocussen is het proces waarbij je brein ontspant. Het is mijmeren, prutsen en proberen. Het is niet-gefocust zijn. Een manier om je lichtstraal te vergroten, zodat je ook dingen ziet die zich in je perifere zichtveld bevinden. Tijdens mijn studie geneeskunde heb ik zelf ervaren wat te veel focussen met je kan doen. Niemand besteedde meer tijd aan studeren en werken als ik. Maar ook al bleef ik tot midden in de nacht ploeteren, het leverde geen goede cijfers op. Pas toen ik om de drie kwartier een pauze nam, weer tijd met vrienden doorbracht en ging mediteren, haalde ik betere cijfers.
Ontfocussen verlaagt de activiteit van je amygdala, die onder andere signalen van stress doorgeeft. Als dit hersengebied minder actief is, word je kalmer. Daarnaast is je ‘observerend ego’ minder sterk aanwezig als je ontfocust, je hoort niet steeds zo’n kritisch stemmetje in je hoofd. Derde voordeel is dat je denkenergie wordt aangevuld, wat de kans op een burn-out kleiner maakt. En als het daarna weer nodig is, kun je je beter concentreren.”
- Meer over ontfocussen kun je lezen in Flow 8.
Tekst Catelijne Elzes Handlettering Clairice Gifford
