Hoe langer je relatie, hoe minder verliefd? Dat hoeft geen slecht nieuws te zijn. Dit is hoe je de vonk kunt behouden.
Helen Fisher is biologisch antropoloog en verbonden aan de Rutgers universiteit in New Jersey en het Kinsey Instituut in de VS. Ze schreef diverse boeken over de evolutie van het seks- en liefdesleven van de mens.
1. Wat verandert er in ons brein tijdens een langere relatie?
“Bij prille verliefdheid razen neurotransmitters als dopamine door je lichaam. Die veroorzaken dat gepassioneerde en euforische gevoel zodra je aan de ander denkt of samen bent. Maar omdat je lichaam het niet volhoudt om een lange periode dezelfde hoge hoeveelheid dopamine te genereren, zwakt de verliefdheid af. Er vindt met de jaren een verschuiving plaats tussen de verschillende stofjes in ons brein, die ons van verliefdheid naar gehechtheid laten gaan.”
2. Is het erg dat verliefdheid afneemt?
“Dat hoeft geen slecht nieuws te zijn. In mijn onderzoek heb ik twee soorten proefpersonen door de breinscanner gehaald: mensen die net verliefd waren en mensen die al twintig jaar een gelukkige relatie hadden. Bij allen zag ik, na het tonen van een foto van hun geliefde, activiteiten in de hersengebieden die zorgen voor focus, motivatie en gevoelens van verrukking. Daarnaast bleken mensen met een langdurige relatie geen activiteit meer te hebben in het gebied dat angstgevoelens veroorzaakt, en juist méér activiteit in het serotoninesysteem; de onderdelen die ons kalmer maken. Met andere woorden: na twintig jaar relatie wil je nog steeds je geliefde graag zien, maar dat angstige gevoel van het begin, toen je nog bang was dat je hem of haar kwijt zou raken, is verdwenen.”
3. Wat werkt in elke relatie?
“Zolang je het gevoel hebt dat je met de juiste persoon bent, adviseer ik om regelmatig samen dingen te doen die de hechting versterken. En blijf elkaar aanraken. Daarmee maak je langdurig endorfinen aan, die krachtiger kunnen zijn dan dopamine; dat verklaart waarom liefde zo lang kan duren en verliefdheid relatief kort.”
Drie levels van connectie
Anke Verhees, HSP-, leiderschap- en relatiecoach: “Er zijn drie levels waarop we connectie maken: praktisch, persoonlijk en relationeel. Ik zie vaak dat mensen in het eerste level blijven hangen: wie doet de boodschappen; wanneer plannen we dit of dat. Praktische gesprekken zijn noodzakelijk, maar leveren geen diepere connectie op. Daarvoor moet je je op het persoonlijke level met elkaar verbinden, oftewel praten over wat er in jou en je partner omgaat. Een goede manier daarvoor is een ‘check-in’: even bij elkaar gaan zitten aan het begin of eind van de dag om allebei een paar minuten te delen hoe het gaat.”
Een diepere band
”Het relationele level kan jullie band verdiepen en gaat over: wat gebeurt er op het moment tussen jullie? Zinnen die je daarvoor kunt gebruiken zijn: ‘Als je dat zegt, voel ik…’ of: ‘Als ik dit deel, ben ik benieuwd wat dat met jou doet.’ Zo verweef je ervaringen en leer je meer over de impact die jullie op elkaar hebben. Als we geïrriteerd of getriggerd zijn, zeggen we vaak dingen als: ‘Maar jij doet altijd…’ of: ‘Jij doet nooit…’ Maar daarmee schuif je de verantwoordelijkheid voor je eigen gevoel op je partner af. Diepere verbinding met de ander begint altijd bij zelf voelen en ervaren. Vertel je partner vervolgens waarom jij geïrriteerd bent, of wat er bij jou speelt. Dat is niet altijd makkelijk, want het voelt spannend en kwetsbaar. Maar het levert ook heel veel moois op.”
Je relatie verbeteren
Dit is een verkorte versie van een artikel dat eerder verscheen op Psychologie Magazine. Wil je samen met je partner jullie relatie verbeteren? Dat kan met de online training Houd me vast van Psychologie Magazine in samenwerking met Flow.
Meer lezen
- Irritaties in je relatie? 2 korte oefeningen om ze te verminderen
- Wat zijn de vijf liefdestalen en hoe gebruik je ze in je relatie?
- Is het erg als je verschillend bent in een relatie?
Fotografie Roberto Nickson/Unsplash
Gepubliceerd op 27 maart 2025
