Gepubliceerd op 19 juni 2023 Laatst bewerkt op 6 februari 2025
Stress verminderen is makkelijker gezegd dan gedaan. Belangrijk daarvoor is dat je begrijpt waar je stress vandaan komt. Hoe kun je anders leren omgaan met stress? Een uitleg met adviezen.
Iedereen heeft weleens last van stress. Het is een reactie van het lichaam op een gebeurtenis. Wat de trigger precies is, verschilt per persoon. De één schiet immers sneller in de stress dan de ander. Waarom dit gebeurt, is wel voor iedereen hetzelfde: stress maakt jouw lichaam klaar om in actie te komen en accuraat te handelen.
Stress verminderen door het te begrijpen
Die uitleg klinkt je waarschijnlijk beter in de oren dan het woord stress zelf. Onze associaties bij stress zijn over het algemeen vrij negatief: stress is niet goed voor je hart, door stress verlies je jezelf en veel stress leidt tot burn-out. Gek eigenlijk, als je je beseft dat stress er in eerste instantie is om je in veiligheid te brengen.
Tegen je stress vechten werkt daarom vaak averechts. Pas als je begrijpt waar je stress vandaan komt en wat het precies is, kun je ontdekken hoe je er het beste mee kunt omgaan. Daarvoor is ruimt en rust nodig. Ofwel: acceptatie.
Wat gebeurt er precies?
Stress heeft alles te maken met het vrijkomen van stresshormonen in ons lichaam als reactie op een situatie. Je hersenen geven een signaal aan je lijf om de stressvolle situatie op te lossen. Adrenaline en cortisol komen vrij en je wordt alert, je focus wordt scherper en je krijgt extra energie.
Dat komt goed uit als je een prestatie moet leveren, want de stress brengt je in een productieve flow. Waar het vaak lastig wordt, is het gebrek aan rust in onze gejaagde maatschappij en het niet weten om te gaan met gevoelens van stress.
Maar als je weet hoe je brein werkt, kun je jezelf beter helpen, meent ook neurowetenschapper Judson Brewer. Stress begrijpen, accepteren en inzien dat het juist voor je werkt, is de eerste stap naar het verminderen van stress.
Stress accepteren
Hoe zet je die eerste stap? Door stress niet te zien als vijand, maar als een interessant proces waar je van kunt leren door naar je lichaam en geest te luisteren, zegt psycholoog Karin Rekvelt. “Accepteer dat het bij het leven hoort.” We kunnen niet om stress heen, dus we kunnen er maar beter mee leren leven.
Dat klinkt makkelijker gezegd dan gedaan (ons brein is geprogrammeerd om vervelende dingen te vermijden, vertelt Judson Brewer), maar dat valt eigenlijk best mee. Stress accepteren draait namelijk óók om nieuwsgierigheid en ruimte geven aan gevoelens.
Rustig zitten en observeren
“Voel je je vermoeid, prikkelbaar en uitgeput, geef daar dan ruimte en lucht aan,” zegt Karin Rekvelt. Brewer beaamt dat: “Door met nieuwsgierigheid en vriendelijkheid te reageren op ongerustheid kun je ernaartoe bewegen in plaats van ervan weg rennen.”
Hoe je dat doet? Door rustig te gaan zitten en te observeren wat er met je gebeurt. Hoe voelt de onrust in je lijf? Waar voel je de onrust? Dat kan ongemakkelijk zijn en soms brengt dat uitdagende gevoelens naar boven, maar vraag jezelf dan af: ben je liever angstig of nieuwsgierig? Mindfulness kan je hierbij helpen.
Omgaan met stress
De manier waarop je omgaat met stress, is vaak een diepgewortelde gewoonte. Stress anders benaderen is niet moeilijk, maar vergt wel tijd en oefening. Laat je niet uit het veld slaan als het niet direct lukt. “Door herhaling ontstaan langzaam maar zeker nieuwe automatismen,” vertelt Judson Brewer.
Wil je in één uur leren hoe je stress kunt verminderen? In de training Omgaan met stress van School of Flow ontdek je in drie korte lessen hoe je op jouw manier rust en ruimte creëert. Met tips en inzichten van deskundigen en digitaal werkboek met verhelderende oefeningen.
Meer lezen
- Hoe een ‘Bare Minimum Monday’ je helpt tegen werkstress.
- Dit helpt volgens Kirsten Dorrestijn tegen stress.
- Hoe je rust kunt vinden in een drukke wereld.
Fotografie Shaima Al-Arab/Unsplash
