Journalist Sara Assarrar verloor haar eerste hechte vriendschap en kon met niemand over haar hartzeer praten. Waarom is ‘vriendschapsverdriet’ niet meer genormaliseerd, vraagt ze zich af. In deze rubriek onderzoekt ze: hoe ga je om met dit soort verdriet?
Vorige week ging Sara in gesprek met psycholoog Ellen Huijsmans en socioloog Marina Tulin over pijnlijke emoties en het natuurlijke proces van contact met vrienden verliezen. Deze week kijkt ze naar de representatie van vriendschapsverdriet in de media.
Onbespreekbaar onderwerp
Mijn eerste intense vriendschapsbreuk viel zwaarder dan mijn eerste liefdesverdriet, maar omgaan met dit verlies lijkt geen geaccepteerd fenomeen in onze samenleving, zoals liefdesverdriet dat wel is. Het onderwerp voelt onbespreekbaar en er lijkt haast een taboe op te rusten. Waarom?
“Verbroken vriendschappen worden getrivialiseerd, omdat het moeilijk is voor buitenstaanders om te begrijpen hoe diepgaand en intiem een hechte vriendschap kan zijn,” vertelt Irene Levine, schrijver van Best friends forever: surviving a breakup with your best friend, in een interview aan Vice.
In het NRC klaagt schrijver Alma Mathijsen, die in haar roman Vergeet de meisjes een intense vriendschap tussen twee vrouwen beschrijft, over dit verschil: “Bij gebroken huwelijken en zelfs kalverliefde mogen we onszelf maanden, soms jarenlang in verdriet wentelen. Maar als het gaat om verloren vriendschap, worden we geacht daar vrede mee te hebben. Zelfs de terminologie ontbreekt; er bestaan geen woorden voor vriendschapsverdriet, geen woorden voor het begin waar je haast verliefd lijkt op de ander en geen woorden voor het einde.”
Onrealistisch beeld in de media
Dit zie ik ook terug in de media. Als het gaat om liefdesverdriet en hoe hiermee om te gaan, worden we overspoeld met artikelen, liedjes, (zelfhulp)boeken, series en films. Maar over het (leren) omgaan met een verloren vriendschap zie je weinig terug. Schrijver Irene Levine zegt in hetzelfde interview: “De popcultuur mythologiseert vriendschappen en suggereert dat ze voor eeuwig moeten zijn.”
Dit doet me denken aan de sitcom Friends. Een iconische tv-serie waarin het tien seizoenen gaat over zes bevriende twintigers. Ze zien elkaar zo ongeveer elke dag – ondanks hun uiteenlopende wensen, doelen, beroepen en relaties. De gehele serie blijven ze bevriend en daardoor wordt het beeld gecreëerd dat vriendschappen heel hecht horen te zijn, zonder dat het echt inspanning vergt om deze te onderhouden. Het is net een mooi sprookje.
Blijven doorademen
Ik vind het jammer dat er zo weinig over vriendschapsverdriet te vinden is in de media. Representatie is namelijk heel belangrijk en ik ben van mening dat het onderwerp daardoor makkelijker te bespreken valt. Een mooi en treffend nummer dat wél gaat over vriendschapsverdriet is Breathe van Taylor Swift. Ze zingt onder andere:
I see your face in my mind as I drive away,
Cause none of us thought it was gonna end that way,
People are people,
And sometimes we change our minds
But it’s killing me to see you go after all this time.
Music starts playin’ like the end of a sad movie,
It’s the kinda ending you don’t really wanna see
Cause it’s tragedy and it’ll only bring you down,
Now I don’t know what to be without you around
And we know it’s never simple,
Never easy
Never a clean break, no one here to save me
You’re the only thing I know like the back of my hand,
And I can’t,
Breathe,
Without you,
But I have to,
Breathe,
Without you,
But I have to
Meer lezen
- De komende weken schrijft Sara elke week over haar vriendschapsverdriet en spreekt ze met deskundigen over haar hartzeer.
- Het interview op Vice met Irene S. Levine. En haar boek over vriendschapsverdriet.
- Het interview in de NRC met Alma Mathijsen.
- De volledige versie van Breathe geschreven en gezongen door Taylor Swift.
Tekst Sara Assarrar Fotografie Kinga Cichewicz/Unsplash.com
