Niet lekker in je vel zitten: we hebben er allemaal weleens last van. Soms eventjes (en dat is niet erg), maar soms ook een langere periode. Je beter voelen is niet altijd eenvoudig. Hoe komt dat? En hoe zorg je ervoor dat het wél lukt?
Tekst Drs. Abbey Visser en Dr. Jolanda Meeuwissen (Mentaal Vitaal, Trimbos-instituut) Fotografie Alex Jones/Unsplash
Gepubliceerd op 23 oktober 2024
Lekker in je vel zitten: we willen het allemaal. Alleen gaat dat niet bij iedereen vanzelf. Misschien weet je al een beetje wat je kunt doen, maar lukt het nog niet. Of je wil gewoon graag aan je mentale gezondheid werken en doelen stellen om je beter te voelen. Hoe dan ook is de belangrijkste eerste stap: weten waar je naartoe wil. Zo begin je.
De eerste stap naar verandering
Wat betekent het om ‘weer happy’ te zijn? Moet je dan altijd vrolijk zijn? Of wil je gewoon beter omgaan met negatieve gedachten? Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor ‘meer ontspannen’. Is dat elke avond een boek lezen of is dat even niets doen? Als je niet precies weet wat ‘je goed voelen’ voor jou inhoudt, is het lastig om ermee aan de slag te gaan. Een concreet doel is de eerste stap.
Ken de valkuilen
Vaak missen we dan nog een duidelijk startpunt. Stel dat je meer wilt bewegen om je beter te voelen – ja, bewegen werkt ook goed voor de mentale gezondheid, dat lees je hier – waar begin je? Neem je gelijk een sportschoolabonnement? Of begin je met een dagelijkse wandeling? Zonder een duidelijk vertrekpunt blijven we hangen in de planning en komen we niet genoeg in actie.
We hebben dus doelen nodig, alleen maken we die soms te groot. We willen in een keer alles goed doen: elke dag sporten, elke week een boek uitlezen en altijd positief denken. Grote doelen stellen we vaak uit of we geven op als het niet lukt.
Tot slot maken we onze doelen niet altijd belangrijk genoeg, terwijl die juist zo belangrijk zijn om lekker in je vel te zitten. In ons drukke leven krijgen werk, gezin en andere verplichtingen al snel voorrang. Dingen als ontspanning en beweging schuiven dan meer naar de achtergrond. Met als gevolg dat je ze uitstelt en uiteindelijk vergeet.
Niet lekker in je vel: 8 tips
Gelukkig zijn er verschillende dingen die je kunt doen om aan je mentale gezondheid te werken en ze een vast onderdeel van je dagelijks leven te maken. Lekker(der) in je vel: dit kan helpen.
- Lees je in over je doelen; wat houden ze precies in? Op de website van Mentaal Vitaal (onderdeel Trimbos-instituut) lees je betrouwbare informatie over ontspanning, positief denken, beweging en andere onderwerpen om mentaal fit te worden of te blijven. Bedenk ook wat het voor jóú betekent om lekker in je vel te zitten en kies wat bij je past. Niet iedereen vindt bijvoorbeeld ontspanning door een boek te lezen. Soms betekent het ook dat je verschillende dingen moet uitproberen om te vinden wat bij jou past.
- Begin klein; dat maakt de drempel om te starten lager. Als je bijvoorbeeld beter wilt ontspannen, begin dan met vijf minuten per dag iets doen dat je rust geeft. Doe bijvoorbeeld een korte ademhalingsoefening of maak een wandeling.
- Maak het specifiek en meetbaar. In plaats van te zeggen dat je ‘meer leuke dingen wil doen’, kun je beter als doel stellen om elke avond een half uur hobbytijd in te bouwen. Of in plaats van ‘positiever denken’ stel je als doel om elke dag drie positieve dingen op te schrijven. Klinkt gelijk al wat concreter, toch?
- Reserveer tijd. Zet je ‘beter in je vel’-plannen als activiteit in je agenda en behandel ze als belangrijke afspraken. Dit helpt je om deze activiteiten niet te zien als iets wat je ‘nog moet doen’ als je tijd over hebt, maar als iets wat net zo belangrijk is als je werk of andere verplichtingen.
- Deel je doelen met anderen. Door je plannen uit te spreken, voel je je meer verantwoordelijk om ze te bereiken. Ook kunnen anderen je steunen en je kunt samen aan je doelen werken. Denk bijvoorbeeld aan samen een wandeling maken.
- Beloon jezelf voor elke vooruitgang die je maakt. Dat motiveert. Een beloning kan iets kleins zijn, zoals jezelf trakteren op iets lekkers of leuks. Of sta even bewust stil bij je vooruitgang.
- Houd ook bij tegenslagen vol. Er zullen dagen zijn dat je terugvalt in oude gewoontes, weer niet lekker in je vet zit of het gevoel hebt dat je niet vooruitkomt. Dat is normaal. Als je een keer een dag overslaat, betekent dat niet dat je hebt gefaald. Je kunt de volgende dag gewoon weer verdergaan.
- Er is geen eindpunt. Wanneer we het hebben over ‘doelen halen’, klinkt het alsof er een duidelijk eindpunt is. Maar in werkelijkheid is er geen definitieve finish. Het is een continu proces – een manier van leven waarin je aan jezelf werkt, ervan leert, jezelf ontwikkelt en waaruit nieuwe doelen voortvloeien.
Soms hebben we een stok achter de deur nodig
En daar is niets mis mee. Meld je aan voor de 9-daagse Mentale Minuutjes-uitdaging van Mentaal Vitaal. Elke dag krijg je informatie en een korte oefening in je mailbox. Allemaal in het kader van ontspanning, positiever denken, beweging en meer interessante onderwerpen over mentale gezondheid.
Door mee te doen, weet je onder andere wat je kunt doen als je niet lekker in je vel zit. De oefeningen kunnen zorgen voor meer rust in je hoofd en een goed gevoel over jezelf. En het leuke is dat de tips die je net hebt gelezen, ook in de uitdaging zitten. De eerste stap heb je dus al gezet ;).
De uitdaging is helemaal gratis en voor iedereen. Meld je hier aan.
Mentaal Vitaal is onderdeel van het Trimbos-instituut. Je kunt er terecht voor betrouwbare informatie over mentale gezondheid, persoonlijk advies en ondersteuning. Neem een kijkje op de website Mentaalvitaal.nl. Of neem contact op met de Info- en advieslijn door te bellen (0900-1994), chatten (via de website) of mailen (info@mentaalvitaal.nl).
