Stress is van belang voor het neerzetten van een prestatie, maar ontstressen is minstens zo belangrijk. Toch doen we dat te weinig waardoor we ons snel moe en futloos voelen. Tips nodig?
Het is belangrijk dat je weet hoe je rust vindt, zowel op het moment dat je vermoeid bent door stress, maar eigenlijk ook al daarvoor. In de School of Flow-training Omgaan met stress leer je die rust en ruimte voor jezelf creëren.
Waarom maakt stress je moe en futloos?
Dat stress en spanning je uitput, is niet zo gek. Stress zet je lichaam aan om in actie te komen: stresshormonen komen vrij en je lichaam wordt in paraatheid gebracht. Dat is handig voor even, maar als dit lang aanhoudt, put het je uit. Je voelt je moe, futloos en simpele dingen kosten je meer moeite dan normaal.
Als je je moe voelt na een stressvolle periode is dat een signaal dat je rust mag nemen. Eigenlijk net zoals andere signalen dat zijn, denk aan moeite met keuzes maken, gebrek aan focus, hoofdpijn, buikpijn, etc. De stress heeft roofbouw gepleegd op je lichaam en nu is het tijd om even niets te doen.
Toch gunnen we onszelf die rust vaak niet. Neuropsycholoog Margriet Sitskoorn legt uit: “Door de eindeloze stroom aan prikkels lijkt het alsof we altijd iets moeten, geen rust kunnen nemen en nooit klaar zijn.” Dit voortdurende gevoel van ‘aan’ staan kan je mentale en fysieke gezondheid negatief beïnvloeden.
Herstellen van een futloos gevoel
Het systeem in onze hersenen wordt voortdurend uitgedaagd en dus voelen we ons zowel fysiek als mentaal moe en futloos. Maar er is een tegengif, aldus Sitskoorn. We moeten ons systeem weer in de ruststand brengen.
“Als we het vermogen ontwikkelen om zinvolle en zinloze prikkels van elkaar te scheiden, als we onze eigen aandacht weer gaan reguleren zodat we niet overal op reageren én als we af en toe eens de stilte opzoeken, zijn we weer beter in staat om ons eigen pad uit te zetten,” legt ze uit.
Haar tips? “Ga eens offline, mediteer, loop door het bos en pak een boek. Keer overload de rug toe en leef. Als je minder overspoeld wordt door prikkels, ga je meer zien, horen, ruiken en voelen en dat maakt gelukkiger.”
Wat te doen als je futloos blijft?
Soms heb je alle rust genomen die je kunt nemen, maar blijf je je moe en futloos voelen. Dat bleh-gevoel heeft een naam: languishing of wegkwijnen. Het is dat vage gevoel van vastzitten, van niet echt vooruitkomen, terwijl je ook niet per se depressief bent.
Volgens executive coach Brad Stulberg kan gedragsactivering dan een oplossing zijn. Dit houdt in dat je niet wacht op motivatie, maar juist actie onderneemt om energie en inspiratie op te wekken. “Je hoeft je niet eerst goed te voelen om iets te ondernemen. Begin gewoon,” aldus Stulberg.
- Start met een nieuwe cursus, desnoods vanuit huis. Pottenbakken, schilderen, leren breien of gitaarspelen. Kies iets wat je altijd al hebt willen leren.
- Ga vaker naar buiten om te bewegen. Start bijvoorbeeld met een hardloopschema of neem eens een dansproefles.
- Als je connecties mist, zoek ze dan op. Voeg je bij een boekenclub, ga samen koken met een vriend of vriendin, doe wat vrijwilligerswerk.
Hoewel het niet altijd makkelijk is als je je niet blij voelt, kan het je op den duur wel een fijner gevoel geven en je uiteindelijk uit die put krijgen. Stulberg: “Je moeilijke gevoelens hoeven ook niet weg te zijn voordat je aan iets nieuws begint, die neem je gewoon lekker mee.”
Meer lezen
- Chronische vermoeidheid: waarom voelen we ons moe en futloos en wat doe je eraan?
- Tips van de psych om een winterdip te voorkomen.
- Somber en moe? Misschien heb je last van de weather whiplash.
Gepubliceerd op 20 juni 2023 Laatst bewerkt 12 februari 2025
Fotografie M/Unsplash
