Je laptop mee op reis of naar zee… Wat zeggen deskundigen over remote werken?

Met uitzicht op zee, op een berg in Italië of gewoon thuis: op afstand werken is inmiddels heel normaal. Al zitten er ook mindere kanten aan deze levensstijl, weten deskundigen.

Sinds we er in coronatijd massaal achter kwamen dat je werklocatie geen impact hoeft te hebben op het geleverde werk – en verrassend veel banen ook digitaal uitvoerbaar bleken, is deze nieuwe manier van leven hot. En als we de deskundigen moeten geloven, is de verschuiving naar een meer remote manier van werken ook blijvend. Zo kopte het zakentijdschrift Forbes ‘Remote work is here to stay’ en voorspelde het grootste Amerikaanse vacatureplatform Ladders dat eind 2023 een kwart van alle Noord-Amerikaanse banen op afstand uitgevoerd kunnen worden.

Flexibel

De Amerikaanse global business-expert Ragu Bhargava vertelt in het artikel in Forbes dat de pandemie heeft geleid tot een ‘massive wake-upcall’. We leerden niet alleen dat we ons werk vanuit huis of vanuit welke plek dan ook konden doen, maar ook dat veel werknemers behoefte hebben aan de flexibiliteit om de controle te pakken over de manier waarop ze hun werk indelen. “Een noodzaak als je veel reistijd hebt, afhankelijk bent van dure kinderopvang of simpelweg meer tijd met je familie wilt doorbrengen.”

Ook hoogleraar sociologie Tanja van der Lippe, verbonden aan het platform Future of Work van de Universiteit Utrecht, ziet dat deze tendens blijvend is. Ze doet onderzoek naar thuiswerken en de balans tussen werk en leven, waar ze onder meer het boek Waar blijft mijn tijd? over schreef. “Er is duidelijk een groeiende behoefte aan plaats- en tijdonafhankelijk werken. Wel denk ik dat de keuze voor een remote-levensstijl is voorbehouden aan een bepaalde groep. Toch wel de bovenkant van de samenleving, en dan vooral mensen zonder gezin of met nog heel jonge kinderen. Wie voor deze levensstijl kiest, stapt bewust uit de ratrace en gaat voor een leven met meer vrijheid. Het zijn mensen die in het hier en nu leven, goed voor zichzelf zorgen en zich bewust zijn van wat belangrijk voor ze is,” legt Van der Lippe uit.

Workation

Daarnaast heb je de groep die het normale werkende leven kort onderbreekt en op ‘workation’ gaat. “Dit idee is grappig genoeg al heel lang gangbaar in de academische wereld,” vertelt ze. “Je bent dan een aantal maanden vrijgesteld van onderwijs en andere dagelijkse verplichtingen om ongestoord, op een andere plek, aan je onderzoek te werken. Een goede manier om nieuwe inspiratie op te doen, die nu ook in opkomst is buiten de academische wereld.”

Mocht je het gevoel hebben dat deze manier van werken voor jou niet haalbaar is: digital nomad Robin Barrett zegt dat deze manier van leven juist niet exclusief is. Volgens haar is het belangrijkste wat hiervoor nodig is, een verschuiving van het ouderwetse plaatje dat werk de motor van ons bestaan is. Van onze ouders die van negen tot vijf op kantoor zaten, en werkten om hun dure hypotheek te kunnen betalen. “Ook ik was een gevangene van mijn loonstrookje,” vertelt ze in haar TED Talk. Maar het nieuwe, moderne narratief draait volgens haar om de vraag: hoe vind je balans tussen enerzijds onze behoefte aan financiële zekerheid en anderzijds ons verlangen om na te streven wat ons gelukkig maakt? Die manier heeft Barrett gevonden. Volgens haar hoef je het alleen maar te durven. En aan je baas te vragen of je tijdelijk digitaal mag werken. Of je begint een eigen bedrijf of je wordt freelancer. “Er zijn mogelijkheden genoeg en er komen er alleen maar meer.”

Sociale dieren

Zijn de verhalen over remote werken dan alleen maar jubelend? Nee, natuurlijk niet. Want je zit heus niet alleen margarita’s te drinken op het strand met je laptop op schoot. Tanja van der Lippe ziet een aantal belemmeringen. “Tijdens de pandemie kwamen mensen door het noodgedwongen thuiswerken in een bubbel terecht, en bij digital nomads ligt dat ook op de loer. De kans is groot dat je alleen in aanraking komt met mensen zoals jij. Het is daarom belangrijk om anderen te blijven opzoeken. Om te investeren in echte contacten met echte mensen, want we zijn in wezen sociale dieren.” Daar komt bij dat de beste ideeën volgens Van der Lippe vaak ontstaan bij de koffieautomaat, als je in gesprek raakt met collega’s – ook van andere afdelingen. “Die menselijke interactie komt het werk ten goede en geeft ook het belangrijke gevoel ergens onderdeel van te zijn.”

Dat is volgens Malcolm Gladwell, een Canadees journalist en schrijver van de boeken Het beslissende moment en Uitblinkers, precies het grootste nadeel van de ‘werken op afstand’-trend: je loopt het risico losgezongen te raken. In de podcast ‘The Diary of a CEO’ stelt hij: “Als mens en als medewerker wil je gezien worden en je nodig voelen. Ieder mens heeft een sense of belonging, en dat is gewoon lastig als je er fysiek niet bent. Wat heb je eraan als je je niet onderdeel van iets groters voelt?”

Ook Robin Barrett weet uit ervaring dat het niet alleen maar leuk is. Toch is ze meer dan tevreden. Barrett: “Het grootste verschil met mijn eerdere baan is niet dat mijn nieuwe leven perfect is – want dat is het niet, maar dat ik zelf kies wat ik ermee doe.”