Irenes zoektocht naar hoe het anders kan (6): kun je iemand (of jezelf) echt veranderen?

Waarom doen we de dingen zoals we ze doen, en wat is er nodig om je gedrag te veranderen? Irene is erdoor gefascineerd en startte daarom een opleiding tot gedragsveranderaar aan de Behaviour Change Academy. In deze blogserie houdt ze je op de hoogte van haar bevindingen. Dit is de laatste aflevering. Wat leerde ze?

Minder op je mobieltje kijken. Vaker sporten. Gezonder eten. Duurzamer leven. Niet meer toegeven aan FOMO-momenten. Ik hoor het zo vaak om me heen. Je neemt je voor dat je het anders wilt doen, maar het lukt je niet je gedrag te veranderen. Wat is er nou nodig om wél tot actie over te gaan? En waarom is het niet zo simpel als ‘als je maar echt wilt lukt het je wel?’

Gedrag veranderen

Om erachter te komen begon ik een jaar geleden met de opleiding tot gedragsveranderaar, oefende ondertussen op mezelf (want ja, ook ik heb nog genoeg te veranderen, voor het geval dat je denkt dat ik de wijsheid in pacht heb na dertien jaar Flow maken).

Inmiddels snap ik veel beter hoe gedrag in elkaar zit, en wat helpt om wel iets te veranderen, en je snapt, die inzichten wil ik gráág met je delen. Want wat zou het mooi zijn als we allemaal duurzamer leven zodat we de wereld minder belasten. En als het – ja ja, mijn stokpaardje – beter lukt om onze mentale gezondheid aandacht te geven.

Irenes 6 inzichten

1. Nieuw gedrag vergt meer energie. Verwacht dus niet dat het je lukt je leven om te gooien als je midden in een stressvolle tijd zit, weinig slaapt, geldzorgen hebt, et cetera. Als je gestrest bent, grijp je juist snel terug naar oude gewoonten. Wees daarover niet boos op jezelf, maar mild. Misschien is de timing even niet goed?
2. Gedragsverandering begint met onderzoeken wat nou eigenlijk precies je wens is. Pas als je een duidelijk doel voor ogen hebt dat echt klopt bij wat je zélf wilt, kun je iets veranderen.
3. Ook je weerstand in kaart brengen is belangrijk. Waarom lukt het je niet het gedrag te vertonen dat je graag wilt? Uit energiegebrek (inertia)? Omdat een ander het verwacht en je het zelf eigenlijk niet wilt (reactance)? Of omdat je twijfelt of het wel zin heeft of dat je het wel kunt (scepticisme)?
4. Kleine stapjes zijn het grote toverwoord. Als je meer wilt sporten en gelijk vier keer in de week naar de sportschool wilt, kom je al snel in een negatieve spiraal. Elke keer dat het niet lukt, ben je boos op jezelf (het welbekende kritische stemmetje in jezelf) en je geeft het dan al snel op. Terwijl je als je de lat laag legt (één keer per week om te beginnen?) eerder successen boekt en je je tevreden voelt over jezelf. Als je trots bent op die ene keer komt die tweede keer vanzelf.
5. Het voor jezelf zo makkelijk mogelijk maken is ook belangrijk. Wil je ’s morgens yoga doen? Leg dan de avond ervoor je kleding en matje al klaar. Wil je gezonder eten? Zorg dan dat je altijd de basis ingrediënten in huis hebt. Vaker mediteren? Hang een reminder op je koelkast en kies vaste dagen en momenten.
6. Probeer je motivatie intrinsiek te maken. Als je eigenlijk alleen duurzamer wilt leven omdat de buitenwereld het verwacht, werkt het niet. Schrijf voor jezelf eens op wat voor jou de voordelen zijn van duurzamer leven, vaker mediteren of wat dan ook. Pas als je zélf ziet wat dat je brengt, kan het lukken.

Rugzak vol tools

Meer lezen

• Meer weten over gedragsverandering? Op Gedragsveranderaar.nl vind je regelmatig inspiratiecolleges die gratis te volgen zijn.
• Dit is het laatste verhaal van Irenes serie over haar zoektocht naar (gedrags)verandering.