Welke lessen leerde jij van het leven? In deze rubriek vragen we het steeds iemand anders. Deze keer: Wicher Schols, hoofddocent bij The School of Life in Amsterdam.
Alleen zijn kun je leren
“Ik ben opgegroeid in een hechte familie met drie broers en een gezellige moeder die altijd oog voor ons had. Huiswerk maakte ik op mijn kamer en daarna ging ik als de bliksem naar beneden. Daardoor heb ik niet zo goed geleerd om alleen te zijn. Ging mijn vrouw vroeger bijvoorbeeld een avond alleen weg, dan kon ik daartegen opzien: wat moest ik dan doen in m’n eentje? Tijdens een solofietstocht van een week leerde ik het beter naar mijn zin te hebben met mezelf. Inmiddels weet ik dat ik er zelfs van herstel, omdat ik even geen rekening hoef te houden met de mensen om me heen.”
Oordelen vertellen iets over jezelf
“Wanneer ik het vroeger stom vond dat mijn vrouw een avond alleen wegging, ging dat natuurlijk over mezelf: over mijn angst om alleen te zijn. Oordelen of meningen gaan in de meeste gevallen over jezelf. Het is goed om die mening te onderzoeken, ook al kan dat soms pijnlijk zijn. Ik heb bijvoorbeeld moeten leren dat gesprekken voeren niet voor iedereen net zo veel betekent als voor mij en dat je ook een gelukkig leven kunt leiden zonder diepe gesprekken. Of dat je niet altijd álles hoeft uit te praten. Soms is ‘zand erover’ voldoende.”
Waardering bepaalt je gevoel
“We zijn als sociale wezens afhankelijk van mensen om ons heen en als die waarderen wat je doet, bepaalt dat je gevoel. Daarom vind je de dingen waar je goed in bent vaak ook leuk. Intrinsieke motivatie ervaar je dus ook door de waardering van anderen. Zelf ben ik bijvoorbeeld goed in improviseren, maar best wel slecht in overzicht houden. Als je genoeg gewaardeerd wordt in wat je wél kunt, kun je beter accepteren waar je niet goed in bent.”
“Wanneer je lichaam zegt dat je moe bent, dan ben je moe. In dat geval probeer ik geen kop koffie te drinken en tóch door te gaan, maar juist gas terug te nemen. Het mooie is dat je lichaam altijd de waarheid vertelt – zonder mening of oordeel. Van lui zijn kan ik enorm opknappen: ik probeer op mijn innerlijke leeuw te vertrouwen. En ik weet inmiddels dat die leeuw, ook wanneer het wat langer duurt dan ik zou willen, op den duur heus wel weer gemotiveerd en nieuws-gierig raakt.”
“Mensen vinden het fijn om iets voor je te kunnen betekenen. Een advies opvolgen, iemand voor je laten koken, een lift aannemen: door dat soort dingen te doen, geef je de ander waardering en erkenning. Misschien geef je daarmee soms iets van je zelfstandigheid op, maar je komt wel dichter bij elkaar. Het idee dat je het allemaal zelf zou moeten kunnen, vind ik in onze maatschappij een probleem. Misschien schieten we daarom soms ook te veel door in ons best doen of hard werken. En dat maakt ons uiteindelijk niet gelukkig.”
Tekst Caroline Buijs Illustraties Deborah van der Schaaf
