Hoewel egoïsme vaak als iets slechts wordt gezien, is een beetje gezond eigenbelang lang zo verkeerd niet. Dit zijn de voordelen ervan en zo beoefen je het.
Niks mis met onbaatzuchtig zijn. Het is een mooie eigenschap om aan anderen te denken, op wat voor manier dan ook. Egoïsme daarentegen, wordt vaak in een verkeerd daglicht gezet. Begrijpelijk wel, omdat niemand zit te wachten op iemand die alleen maar aan zichzelf denkt. Toch is een beetje gezond egoïsme helemaal niet zo fout.
Gezond egoïsme betekent eigenlijk: ik zorg eerst dat mijn eigen glas vol is, voor ik anderen bijschenk. Oftewel: ik moet eerst voor mezelf zorgen voordat ik anderen kan helpen. Het betekent voor jezelf opkomen, je mening uiten, jezelf niet als deurmat laten gebruiken, en er tegelijkertijd zijn voor de mensen die je nodig hebben.
Wijs egoïsme
De Dalai Lama, lezen we in een artikel van The New York Times, heeft een mooie term voor die grens tussen egoïsme en onbaatzuchtigheid: wijs egoïsme. Volgens de spirituele leider hebben we allemaal een aangeboren voorliefde voor eigenbelang. Dat is overigens heel gezond en niet iets waar we ons voor hoeven te schamen. ‘Maar,’ stelt de Dalai Lama, ‘wijs egoïsme betekent ook dat je inziet dat altruïstisch handelen je veel gelukkiger maakt dan alleen en enkel aan jezelf denken.’
Kort door de bocht: als jij de deur voor iemand openhoudt en daarmee iemand blij maakt, maak je ook jezelf gelukkiger. De helper’s high, wordt dat volgens het artikel genoemd. Wijs egoïsme in een notendop, want met die liefdevolle daad, help je uiteindelijk ook jezelf. Hoe je beter wordt in gezond eigenbelang? Door compassie te beoefenen. Uit onderzoek blijkt namelijk dat compassie en altruïsme spieren zijn die je kunt trainen.
Zo oefen je gezond egoïsme
- Praat eens wat vaker met een vreemde. Uit onderzoek blijkt dat deze kleine momenten op de dag een grote invloed hebben op je geluksniveau.
- Houd anderen in je achterhoofd bij het doen van je dagelijkse taken. Het klinkt misschien een beetje gek om bij het eten van je boterham te denken aan wat het voor een ander doet, maar het werkt wel. Die boterham eet je namelijk niet alleen voor jezelf (om sterk en gezond te blijven), maar ook voor anderen (je blijft gezond zodat je anderen kunt helpen). Oftewel: je vult je eigen glas om daarna die van anderen te kunnen vullen.
- Doe iets liefs voor een ander en weet dat je daarmee ook jezelf gelukkiger maakt. Uit FMRI scans blijkt dat vrijgevig zijn hetzelfde deel in de hersenen activeert als dessert eten. Zo’n liefdevolle daad hoeft niet groots te zijn. Iemand een compliment geven of een lief berichtje sturen is al genoeg.
Tekst Bente van de Wouw Bron The New York Times Illustratie Maria J Luque
Gepubliceerd op 20 februari 2023
