Soms kan een boek of film iets opschudden in je hoofd. Waarna je dingen anders gaat zien of doen, en er er misschien nog vaak even aan denkt. Voor Marije van der Haar, coördinerend eindredacteur, was dat het boek Exit west, dat haar een inzicht gaf over thuis zijn.
“Er zijn van die boeken die in meerdere fases van je leven tevoorschijn komen uit een kamertje in je hoofd. Exit west van Mohsin Hamid is er zo een. Ik las het met mijn medecursisten van de cursus ‘Diep lezen’ die ik begin 2018 volgde, en het fijne is dat een verhaal vaak nog meer tot leven komt als je er samen over praat.
In het kort gaat het over Nadia en Saïd, twee jonge geliefden die samen vluchten voor een burgeroorlog die in hun land op het punt van uitbarsten staat. Hamid maakt zó voelbaar hoe die dreiging moet zijn; zo zijn ramen bij hem onveiliger dan deuren (‘waar ramen voorheen uitzicht boden op de blauwe lucht en deden dromen van de vrijheid, waren het poorten geworden waar de dood doorheen kwam’).
Thuis is niet alleen een plek
Behalve dat het een indrukwekkend verhaal is over de veerkracht van mensen en hoe je ieder heel anders kunt reageren op een situatie waarin niets meer zeker is, staan er ook observaties en filosofische vragen in – met soms ook magisch-realistische beelden en bespiegelingen – waarover we nog lang napraatten. Een ervan is: wanneer ben je nou eigenlijk geworteld en waar zit ’m dat in? Ook toen merkte ik weer dat je een boek vaak precies op het goede moment leest, want ik dacht in dat jaar veel na over of ik nog gelukkig was op de plek waar ik woonde, en wat ik daarin belangrijk vond.
Afgelopen maart – toen de lockdown begon en ik inmiddels was verhuisd naar een huisje in de natuur – popte het boek weer op in mijn hoofd. Waar de wereld in Exit west steeds meer één grote natie leek te worden, was ons eigen ‘thuis’ in die tijd belangrijker dan ooit – en toch was de verbondenheid zo voelbaar.
Ik besefte dat ‘thuis’ niet alleen een plek is, maar ook een gevoel waar je altijd naar terug kunt. Het gaf me een gevoel van veiligheid in een verwarrende tijd. En meer dan ooit was ik dankbaar dat er boeken zijn, en verhalen die me zo veel troost en inzicht geven.”
- Ook Ilse en Astrid en Caroline vertelden wat ze leerden van een boek of film.
- Je vindt dit verhaal over thuis ook in Flow 9.
- Je kunt het boek hier bestellen.
Tekst Marije van der Haar Fotografie Joshua Ness/Unsplash.com
