Ruby Wijdenbosch is online editor voor Flow en duikt graag in de menselijke psyche aan de hand van interviews én haar eigen gesprekken met psychologen. Om de week deelt ze een tip van de psych. Deze keer: jij gestrest? Ik gestrest.
De hele middag had ik al trillende benen, buikpijn en hartkloppingen. Nu zouden normale mensen deze verschijnselen misschien hebben voor een sollicitatiegesprek, rijexamen of bungee jump. Ik had het omdat ik met de poezen naar de dierenarts moest.
Hartverscheurend
Ze waren niet ziek, hadden niets gebroken; het was enkel voor de jaarlijkse controle. Luther is een trauma-poes; als de dood voor eigenlijk alles. Hem in een mandje stoppen en vervoeren is dan ook een regelrecht drama vol krabben, blazen en hartverscheurende miauws.
Nadat de (figuurlijke) operatie was geslaagd, kwam ik thuis, mompelde iets in de trant van ‘vijf jaar van m’n leven gekost’ toen mijn vriend vroeg hoe het was gegaan, en barstte in janken uit. De toestand had me zoveel stress opgeleverd, allemaal omdat ik zo’n medelijden had met Luther. Die eenmaal thuis deed alsof er niets was gebeurd en luidkeels om eten begon te jammeren.
Emotioneel? Kom maar, ik neem het van je over
“En dit heb ik dus ook bij mensen,” zucht ik tegen de psych. “Collega gestrest, ik gestrest. Partner chagrijnig, ik chagrijnig. Ik neem alles maar van iedereen over.”
Wat maakt dat andermans gevoelens me zo raken, vraagt de psych zich af. “Triggert de emotie of het gedrag van de ander iets bij jou of vergeet je gewoon onderscheid te maken tussen je eigen emoties en die van de ander?” “Dat laatste,” zucht ik weer. “Ik ben gewoon een overgevoelig wrak.”
“Empathie is goed. Maar maak onderscheid”
“Empathie is goed,” vertelt de psych, “maar het is niet aan jou om de emoties van een ander te voelen. Je kunt diegene wel steunen, maar maak onderscheid tussen jouw gevoelens en die van de ander.”
Het gevoel blijkt dus te ontstaan vanuit de behoefte om actie te ondernemen: iets te doen om de ‘pijn’ bij de ander te verzachten. En dat is bij zowel een dierenartsbezoek als op de werkvloer niet altijd mogelijk. Een kleine actie zoals iemand troosten is dan genoeg.
Volgens de psych kan het helpen om na te gaan hoe je je voelde voordat de ander emotioneel werd. “Ben je echt boos/verdrietig/gestrest of laat je je te veel ‘meeslepen’ en vergeet je dus dat dat niet jouw gevoel is?”
Vijf jaar van mijn leven voor een meerprijs
Negen van de tien keer wanneer ik me weer laat meeslepen, voelde ik me daarvoor gewoon prima, rustig en/of vrolijk. Volgende keer dus gewoon maar accepteren dat een hand op iemands schouder leggen, een kop thee zetten of zeggen dat het wel goedkomt, genoeg is. Zodat ik weer verder kan met mijn eigen prima, rustige en/of vrolijke dag.
Sommige dierenartsen schijnen trouwens ook op huisbezoek te komen, hoorde ik laatst, uiteraard voor een meerprijs. Luther ziet dat wel zitten, en ik overigens ook.
Meer lezen
- Psycholoog Marjolein Assendelft is gespecialiseerd in cognitieve gedragstherapie en ACT.
- Lees meer columns van Ruby.
- Bente is eerlijk: 7 dingen die ik eerder had willen weten over hoogsensitiviteit.
Gepubliceerd op 29 september 2023