In ieder nummer bespreken we de filosofie van een grote denker, aan de hand van een aantal illustraties. Deze keer is dat Susan Neiman (1955).
- Susan Neiman is een Joods-Amerikaanse filosoof en schrijver, geboren en opgegroeid in in Atlanta. Haar moeder was actief in de afro-Amerikaanse burgerrechtenbeweging.
- Op haar veertiende verlaat ze de middelbare school om in een commune te gaan wonen. Ze sluit zich aan bij de protestbeweging tegen de oorlog in Vietnam.
- Vervolgens studeert Neiman filosofie aan Harvard en in Berlijn.
- De leuzen ‘hope’ en ‘yes we can’ uit de eerste campagne van Barack Obama in 2008 komen terug in haar boek Morele helderheid (2008). Neiman verhoogt de limiet van haar creditcard om meer aan de campagne van Obama te kunnen doneren. Ze wordt ook wel de ‘hof-filosoof’ van Obama genoemd.
- ‘Hoop,’ zegt Neiman, ‘is geen naïef optimisme, maar gebaseerd op kennis over hoe de wereld in elkaar zit, verbonden met idealen over hoe de wereld zou moeten zijn.
- Pessimisme vindt Neiman een laffe houding. Als je ervan uitgaat dat alles alleen maar slechter wordt, hoef je ook je handen niet uit de mouwen te steken.
- Dat je jeugd vaak als mooiste periode wordt gezien, is volgens Neiman onterecht en legt een enorme druk op jongeren om nú alles uit het leven te moeten halen. Ondanks dat je aan verwondering inlevert naarmate je ouder wordt, staat daar tegenover: verdieping, overzicht, oordeelsvermogen, vrede met jezelf.
- Een ‘volwassen idealist’, schrijft Neiman, is iemand die blijft streven naar een betere wereld, maar ook beseft dat de idealen misschien niet allemaal verwezenlijkt zullen worden.
- Neiman doceerde filosofie aan Yale en in Tel Aviv. Sinds 2000 is ze directeur van Einstein forum in Potsdam, een instelling die het maatschappelijke en intellectuele debat wil bevorderen.
- Haar boeken zijn toegankelijk en gaan o.a. over het belang van de erfenis van de verlichting voor de hedendaagse samenleving. In het vertaald zijn Het kwaad denken (2004), Morele helderheid (2009), en Waarom zou je volwassen worden? (2014).
Tekst Caroline Buijs Illustraties Deborah van der Schaaf
