Veranderende vriendschappen: "Ze bestaan nog, maar de vanzelfsprekendheid is weg"

Schrijver Tatjana Almuli ziet haar vriendschappen in de loop der jaren veranderen. Ze mist ze, nu haar vrienden en zij hun eigen levens leiden. En hoopt dat ze weer wat meer naar elkaar toe groeien.

Als achttienjarige was ik de eerste van mijn vrienden met een huis voor mezelf midden in de stad. Meerdere keren per week kwamen mijn drie beste vriendinnen langs: we keken naar MTV-realityseries en Zomergasten, rookten sigaretjes in de portiek en dansten uitgelaten op de muziek van artiesten die nu gecanceld zijn.

We vonden elkaar altijd terug

Ze hielpen me met dweilen wanneer m’n souterrain weer eens blank stond na een hoosbui en brachten boodschappen langs wanneer ik met griep in bed lag. We werden regelmatig dronken van wodka met veel limoen en vielen dan in slaap op de bank, zonder het feestje te halen waar we eigenlijk naartoe zouden gaan. We baalden met elkaar mee wanneer er tentamens niet gehaald waren of studies het tóch niet bleken te zijn. We huilden samen wanneer er een dierbare doodging en haatten collectief potentiële liefjes die asociaal gedrag vertoonden.

Er was altijd wel iemand vrij voor koffie of een film midden op de dag, we waren bijna altijd blut, maar hadden allemaal het talent om met een paar euro een copieuze maaltijd op tafel te zetten vol verse groentes, kruiden van de markt en iets te droge couscous die we besprenkelden met citroensap en olijfolie van de Turkse buurtsuper op de hoek. We leken altijd de slappe lach te hebben en deelden veel lichtheid, maar ook zwaarte in de vorm van depressies en angsten die sluimerden. Er was regelmatig onbegrip, ergernis, soms afgunst, toch vonden we elkaar altijd terug.

Alles is anders

Nu, ruim twaalf jaar later, denk ik regelmatig terug aan deze jaren. Hoe we elkaars wereld waren en niemand dichter bij me stond dan deze drie vrouwen. Ze zijn nog steeds in mijn leven, maar alles is anders nu: we wonen allemaal samen met een geliefde, een van ons is moeder geworden van het liefste meisje van de wereld, van wie we ons allemaal onofficieel peettante wanen.

We leiden andere levens: iedereen werkt in een ander veld, onze partners zijn niet bevriend, onze andere vrienden ook niet. Iemand kocht een huis buiten de stad, een ander probeert nu ook zwanger te worden, etentjes moeten minimaal een maand vooraf gepland worden want onze levens lijken tegenwoordig in niets op elkaar. Onze vriendschap bestaat nog, maar de vanzelfsprekendheid is weg. Het voelt anders, minder hecht. Alsof we minder betrokken zijn in elkaars leefwereld, hoewel we het allemaal wel proberen. En dat doet pijn.

Volwassen worden

Soms wil ik schreeuwen: hallo, we waren toch elkaars belangrijkste personen? Wat is er in godsnaam gebeurd? Toch doe ik dat nooit. Ik weet namelijk dat het erbij hoort, dit is volwassen worden: als je geluk hebt, groei je en maak je een ontwikkeling door. En die ontwikkeling gaat nu eenmaal niet altijd gelijk op met de mensen om je heen. Zelf voel ik weinig voor het ouderschap – in ieder geval op dit moment. En de stad verlaten of een huis kopen staat ook niet op mijn kortetermijnplanning. Ik geniet van mijn creatieve freelancerbestaan en alle vrijheid, de avonturen die geregeld op mijn pad komen. De nieuwe mensen die mijn dagen en hart vullen.

Ik mis jullie

En toch mis ik soms die momenten met mijn beste vriendinnen. De avonden waarop niets hoefde, maar alles goed was: slaapdronken in elkaars armen liggen, vieze stinkvoeten naast mijn gezicht, meezingen met steeds weer dezelfde muziek, series bingen en collectief verliefd zijn op dezelfde acteur (Adam Driver), allemaal Carrie Bradshaw willen zijn. Allemaal grote dromen en verwachtingen van het leven – alles stond nog open, wij stonden open.

Ik typ een bericht in onze groepschat: ‘Ik mis jullie en daar hoeven jullie niets mee te doen. Ik weet dat we allemaal druk zijn en dat het nu eenmaal anders is, maar wij samen – dat is gewoon nog steeds mijn lievelings en ik hoop dat dat blijft, ondanks alle veranderingen. En stiekem hoop ik dat we over weer twaalf jaar misschien opnieuw iets meer naar elkaar toe-ontwikkelen.’