Zo zit het met je bakkie troost: de voor- en nadelen van koffiedrinken

Koffie als kickstart van je dag, of gewoon voor de lekker. Gemiddeld drinken we zo’n twee koppen koffie per dag in Nederland. Maar wat doet het zwarte goud nou precies met je?

Koffie is een van de meest bestudeerde dranken ter wereld. We weten er inmiddels van alles over. Dat alleen de geur al effect kan hebben op je geheugen en focus, bijvoorbeeld (zonder dat je nog maar een slok hebt genomen). Als je het vervolgens ook echt drinkt, heeft het nog meer invloed op je prestatievermogen, schrijft The guardian. Al kan dit – gedeeltelijk – een placebo-effect zijn, omdat mensen er al van uitgaan dat de cafeïne in je koffie je alerter maakt. Veel mensen voelen het effect dan ook al na tien minuten, terwijl je dat eigenlijk pas na drie kwartier zou verwachten.

Foppen

Maar toch. Hoe ontstaat dat goede koffiegevoel nou? Dat zit zo. Cafeïne werkt als stimulans voor je zenuwstelsel, waardoor je alerter en gefocuster wordt. Het fopt als het ware je lichaamsreceptoren door zich voor te doen als adenosine, een stof die je gewoonlijk pas ’s avonds aanmaakt om in slaap te vallen. Als cafeïne eerder in je systeem komt dan adenosine, kan adenosine zich niet aan je zenuwcellen binden en word je dus minder snel moe. Daarom kun je vaak slecht slapen als je koffie hebt gedronken.

Op hol

Dat is niet het enige. Cafeïne geeft je brein ook een boost, waardoor het voelt alsof je meer energie hebt. Je brein slaat ‘op hol’. Bij een hoge dosis kun je hier onrustig en prikkelbaar van worden, want je hoofd staat ‘aan’ en kan niet tot rust komen. Als je vaak koffiedrinkt, raakt je lichaam hieraan gewend en kun je eigenlijk niet meer zonder. De effecten van cafeïne verschillen wel per persoon, de een kan er beter tegen dan de ander.

Voordelig

Een beetje cafeïne kan overigens in je voordeel werken. Het zorgt er bijvoorbeeld voor dat je meer fysieke inspanning kunt leveren bij het sporten en makkelijker vet verbrandt. Als je cafeïne hiervoor wilt inzetten, is koffie alleen niet de effectiefste manier. De hoeveelheid cafeïne verschilt namelijk nogal per kopje. Uit onderzoek blijkt dat zelfs als je je koffie op precies dezelfde manier bereidt, de hoeveelheid cafeïne uiteen kan lopen tussen de 259 en 564 milligram. Hoe dat komt is nog onduidelijk.

Vitaminen

Het effect hangt ook af van de bonen. Gebrande koffiebonen bevatten minder cafeïne, vanwege het brandproces. Deze bonen bevatten ook minder vitaminen en chlorogeenzuur, die je lichaam beschermen tegen ontstekingen en weefselbeschadigingen. Daarnaast heeft de manier van malen van je koffie impact: fijngemalen koffie levert meer polyfenolen, die ook een ontstekingsremmende werking hebben.

Strategisch

In het kort, koffie of geen koffie? Tot drie kopjes per dag is in principe geen probleem, zolang je ze over de dag verdeelt en ’s avonds op tijd stopt, omdat je lichaam koffie langzaam afbreekt. Na zes uur is de cafeïne nog steeds niet uit je systeem. Dus ook voor koffie geldt: geniet, maar drink met mate.