Langdurig 'gelukkig' zijn (in plaats van steeds kortstondig): hoe moet dat?

Gelukkig zijn, iedereen wil het. Want het voelt als het hoogst haalbare levensdoel. Maar wat nou als zoiets belangrijks je niet lukt? Of je het niet vol kunt houden? Hoe zorg je nou écht voor langdurig geluk?

Geluk is iets ingewikkelds, en subjectiefs. Misschien dat dat het nu juist zo lastig maakt om het te hebben en te houden. Organisatiepsycholoog aan de Vrije Universiteit Amsterdam Sue der Kinderen promoveerde afgelopen jaar op een onderzoek naar ‘eudaimonisch welzijn’ en onderzocht onder meer werkgeluk.

Eudaimonisch welzijn draait om het leiden van een betekenisvol en vervuld leven waarin men hun deugden en potentieel realiseert, in plaats van enkel streven naar kortstondig ‘hedonisch’ plezier. Het is een filosofische theorie, bedacht door Aristoteles.

Geluk dat niet voelt als geluk

“Aristoteles geloofde dat geluk niet voortkomt uit korte, ‘hedonische’ momenten, maar uit een eudaimonisch leven. Wat hij bedoelde is dat we een leven leiden waarin we ernaar streven om het beste uit onszelf te halen en waarin we dit kunnen gebruiken om zinvolle doelen te bereiken,” vertelt Der Kinderen.

Volgens de organisatiepsycholoog is het belangrijk om te begrijpen dat dit type ‘geluk’ niet altijd zal voelen als ‘gelukkig zijn’, maar dat het in plaats daarvan betekent dat je het ‘goed doet’. Daardoor leid je een betekenisvol leven, wat volgens Der Kinderen essentieel is voor langdurig ‘geluk’ ofwel tevredenheid. “Onze onderzoeken toonden aan dat je eudaimonisch welzijn ook actief kunt nastreven door meer van het volgende te doen,” vertelt ze.

1. Persoonlijk groeigedrag

“Word je bewust van je unieke talenten. Net zoals de kastanje de potentie heeft om een kastanjeboom te worden, zo heb jij sterke punten die in de loop van de tijd ontwikkeld en verfijnd kunnen worden. Zoek mogelijkheden om deze sterke punten in je dagelijks leven te gebruiken. Als je een natuurlijke organisator bent, zoek dan mogelijkheden om daar meer van te doen – het kost je weinig energie, heeft een grote kans op positieve feedback en laat je gewaardeerd voelen.”

2. Relaties en verbinding

“Mensen zijn sociale dieren. We gedijen goed als we feedback, bevestiging en aanmoediging geven of ontvangen. Zoek naar mensen die je oprecht kunt waarderen, naar wie je goed luistert, die je kunt steunen. En die dat andersom ook bij jou doen. Merk iemand anders’ sterke punten op en benoem deze ook.”

3. Een hoger doel voor ogen

“Stem je dagelijkse activiteiten af op doelen die je als ‘de moeite waard’ ziet. Dit betekent dat je activiteiten afstemt op een doel dat verder gaat dan het instrumentele doel, maar in plaats daarvan heeft het nastreven ervan ook waarde.

Je kunt bijvoorbeeld instrumenteel koken – om te overleven –, maar je kunt ook koken omdat je graag nieuwe recepten uitprobeert en een betere kok wilt worden, of omdat je waarde hecht aan je eigen gezondheid of die van je gezin. Zo zijn we in staat om dagelijkse activiteiten vol te houden, zelfs als ze moeilijk zijn. Ze geven ons het gevoel dat we bijdragen aan iets wat groter is dan wijzelf.”