Een langdurige rouwstoornis: wat is het precies?

Maanden of zelfs jaren na het verlies van iemand nog gevoelloos zijn en het gevoel hebben dat het leven zinloos is. Het heeft een naam: een langdurige rouwstoornis. Wat houdt het precies in? En wat zou je er aan kunnen doen?

Rouwen is voor iedereen anders. Voor de een komt de klap na het regelen van een uitvaart, terwijl bij de ander de emoties maar uitblijven. En zo kan rouw zich op nog veel meer manieren voordoen. Dawn MacKeen schreef in dit artikel voor The New York Times over een relatief nieuwe benaming van aanhoudend verdriet: de langdurige rouwstoornis.

In het artikel vertelt co-directeur van het centrum voor Research on end-of-life care Holly Prigerson dat je je emotioneel gevoelloos kunt voelen bij een langdurige rouwstoornis. Je hebt moeite met het terugkomen in de samenleving, vermijdt herinneringen aan de persoon die er niet meer is en voelt ongeloof over de dood. Daarnaast kun je intense eenzaamheid ervaren, en het kan zelfs zo zijn dat je het idee hebt dat een deel van jezelf is gestorven.

‘Normaal rouwen’ en een rouwstoornis

Maar wat is dan het verschil met ‘normaal rouwen’? Want misschien komen deze ‘symptomen’ je heel bekend voor terwijl je iemand net moet missen. In het artikel wordt omschreven dat in de acute fase (dus de eerste weken of maanden), dergelijke gevoelens als normaal beschouwd worden. Maar wanneer drie of meer van deze symptomen een jaar na het verlies bij volwassen nog dagelijks aanhouden, kan het volgens rouwdeskundigen een teken zijn van een langdurige rouwstoornis.

Het fenomeen is niet per se iets nieuws, maar het moest nog verder onderzocht worden. Door het enorme aantal overledenen door covid denken deskundigen dat het vaker voor zal komen. Al die mensen laten namelijk rouwende nabestaanden achter. Dokter Vivian Pender denkt dat de pandemie het verliezen van iemand erger heeft gemaakt en dat het gebruikelijke verlies- en rouwproces is verstoord. Het rouwen om iemand in coronatijd geeft misschien wel hetzelfde gevoel wanneer iemand plotseling een ongeluk krijgt of zelfmoord pleegt. Je kunt er vaak niet bij zijn om afscheid te nemen.

Wat zou je kunnen doen?

Handvatten geven om rouw gemakkelijker of minder te maken, dat doe je niet zomaar. Niets is zo persoonlijk als rouwen, iedereen beleeft het op een andere manier. In het artikel worden door Prigerson en Robert A. Neimeyer, directeur van het Portland Instituut voor verlies en overgang, echter wel bewuste acties genoemd die je misschien eens zou kunnen proberen. Ze nemen natuurlijk niet het verdriet weg, maar maken het misschien iets draaglijker.

Wacht niet om dierbaren te vertellen hoeveel ze voor je betekenen.
Werk aan oplossingen voor conflicten met familieleden, voordat je het gevoel hebt dat het te laat is.
Ga eens na bij jezelf wie de mensen zijn die je steun kunnen bieden, wanneer je een verlies meemaakt.
Probeer negatieve gedachten te verschuiven naar positievere gedachten. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Maar in plaats van te denken ‘niemand zal me ooit waarderen zoals de overleden persoon’ kun je ook proberen te denken ‘anderen kunnen me ook op verschillende manieren waarderen’.
Geef jezelf wat liefde, en zorg goed voor jezelf: zorg voor gezond eten, regelmatige slaap en voldoende beweging.
Accepteer de intense emotionele pijn en probeer te begrijpen dat er geen juiste of verkeerde manier is om te rouwen.

Doordat er nu een naam is voor de stoornis, kunnen mensen hopelijk beter en specifieker geholpen worden zonder dat het meteen wordt afgeschreven als depressie.