De afgelopen vijf jaar deelden singer-songwriter Beth Hart, kookboekengrootheid Claudia Roden, schrijver Elizabeth Day en vele anderen inzichten over de liefde in Flow. Die uitspraken poppen nog steeds af en toe op in ons hoofd. In een serie van drie blogs delen we een greep uit de mooiste liefdeslessen.
Ruzie hoort er (soms) bij
“Ik heb nu tien jaar een relatie met David en ook voor die tijd had ik lange relaties. Ik heb altijd het idee gehad dat ik een relatie móést hebben. Achteraf denk ik weleens: waarom? Waar kwam dat idee vandaan? Want ik leidde erg mijn eigen leven en had vaak gezeik met jongens. Vriendjes voelden zich niet gezien door mij. Nog steeds heb ik de neiging om weg te drijven, maar David houdt me er heel erg bij, vooral sinds we samen twee kinderen hebben. En dat is goed.
We zijn allebei dominant en voegen ons niet snel naar elkaar, dat kan weleens pittig zijn. Het is voor kinderen niet zo erg om hun ouders ruzie te zien maken – mijn ouders deden dat ook – omdat je dan ook leert dat het weer goed kan komen. Al merk ik nu wel dat mijn kinderen in opstand komen als we ruzie hebben: ‘Hé, zo mag je niet praten,’ zeggen ze dan.”
Schrijver en theatermaker Marjolijn van Heemstra, Flow 8, 2019
Wijsheid is drie generaties onder één dak
“Ik ben – op z’n ‘Hollands’ – laat moeder geworden. In Tunesië krijgen vrouwen hun eerste kind rond hun 25ste. Hier tien jaar later, ik was zelfs 37. De eerste paar jaar was ik nog samen met de vader van mijn zoon. Toen we uit elkaar gingen, stond ik er helemaal alleen voor. Ik had geen netwerk van oma’s of familie op wie ik een beroep kon doen.
Ik heb een structuur gecreëerd waarin een van mijn beste Nederlandse vriendinnen, Nini, de oma is geworden van mijn zoon. In Tunesië is het gebruikelijk dat oud en jong onder hetzelfde dak wonen. We zeggen daar: wijsheid is drie generaties onder één dak. Op een gegeven moment vroeg mijn zoon zelf of mijn vriendin Nini niet zijn oma kon worden. Mensen vragen vaak: ‘Hoe zit het dan? Is het de moeder van je vader?’ ‘Nee,’ zegt hij dan met een diepe zucht, ‘het is niet mijn bloed-oma, het is mijn hart-oma.’”
Genderwetenschapper en danstherapeut Kaouthar Darmoni, Flow 7, 2021.
Compleet samenvallen met een ander
“In mijn studententijd leerde ik een leuke muzikant kennen. Ik wist meteen: hij wordt de vader van mijn kinderen – ook al vond ik meisjes leuker dan jongens. Dat heb ik eerlijk tegen hem gezegd: ‘Ik val ook op vrouwen.’ Misschien bedoelde ik ‘eigenlijk’, maar dat zei ik niet. Ik weet eerlijk gezegd nog steeds niet precies hoe dat zit. Ik denk dat ik biseksueel ben maar dat verwarrend vind en daarom liever lesbisch ben.
De laatste jaren had ik alleen relaties met vrouwen. Mannen vind ik snel saai, weinig uitdagend. Met vrouwen heb ik fellere ruzies, maar is het ook vertrouwder. Een lesbische relatie is voor mij de enige manier om compleet samen te vallen met een ander, alsof twee vrouwen beter in elkaar passen. De mannen met wie ik relaties had, waren meestal eerst gewoon vrienden. André en ik hebben jarenlang een relatie gehad en hij werd de vader van mijn zoon, Charlie.”
Actrice, theatermaker en schrijver Romana Vrede, Flow 3, 2018
De plaatjes in je hoofd loslaten
“Toen ik aan mijn boek begon, ontmoette ik de man die vier jaar later mijn echtgenoot zou worden. Al mijn vrienden trouwden en het voelde als een definitieve stap richting volwassenheid. Het werd ook de eerste grote hobbel in mijn leven. Zwanger raken lukte niet en na twee mislukte ivf-pogingen en een miskraam gingen we uit elkaar. In de periode ervoor voelde ik me erg eenzaam, en je alleen voelen in een huwelijk is het eenzaamste soort eenzaam dat er is. Toch ben ik dankbaar voor die ervaring. Ik vermijd conflicten doorgaans het liefst en had zoiets overduidelijks nodig om uit die relatie te kunnen stappen.
Na mijn huwelijk kreeg ik een relatie met een acht jaar jongere man. Toen hij het na twee jaar uitmaakte, kwam dat als donderslag bij heldere hemel. Zes weken lang voelde alles rauw. Er brak een periode aan van zelfreflectie over mijn jaren als dertiger, en uiteindelijk kwam ik tot de conclusie dat elke tegenslag me iets dieps en waardevols heeft geleerd. En dat ik eigenlijk best tevreden ben met de persoon die ik daardoor ben geworden.
Waar ik me vroeger altijd druk maakte om de mening van anderen, ben ik nu niet meer bang om te falen. Daardoor durf ik eerlijker te zijn dan ooit, en ik weet zeker dat mijn huidige relatie daar baat bij heeft. Ik ontmoette Justin in 2018 en sinds kort wonen we samen. Hij heeft een leuke ex en drie geweldige kinderen. Een partner met kinderen paste niet in mijn plaatje, maar het is juist hartstikke leuk. Waarschijnlijk komt dat doordat ik de plaatjes in mijn hoofd heb losgelaten. Het is veel interessanter om je te laten verrassen door wat er op je pad komt. Met die instelling is het leven een avontuur.”
Schrijver en podcastmaker Elizabeth Day, Flow 5, 2020
Meer lezen over de liefde
Fotografie Külli Kittus/Unsplash.com
