De aarde zien vanuit de ruimte verandert je leven voorgoed. Het maakt je bewuster, zorgzamer en menselijker, ontdekte journalist Otje van der Lelij.
Pal naast het station in Kerkrade ligt het Museumplein Limburg, dat alleen al vanwege zijn spectaculaire architectuur een bezoekje waard is. In het bolvormige Columbus-gebouw ga ik straks een ruimtereis maken, en krijg ik een blik op de aarde die slechts vijfhonderd mensen ter wereld aan den lijve hebben ervaren.
De reis begint met een korte introductiefilm, waarin onder anderen ruimtevaarder André Kuipers vertelt over zijn ervaringen in de ruimte. Kuipers: “De eerste keer dat ik de aarde zag, was door het raampje van mijn collega Mike Fincke, want aan mijn kant kwam de zon binnen en dat was heel fel. ‘André look,’ zei Fincke. Toen zag ik de aarde, een blauwe kromming met een zwart heelal ernaast. Dat is iets wat je niet kent. Ik besefte in één keer: ik hoor er niet bij, ik zweef hier buiten de planeet. En dat is een heel raar moment. Je voelt dat je onderdeel bent van iets veel groters.”
Ik bel met filosoof Govert Derix, die ook aan het woord is in de introductiefilm. “Mensen kijken meestal vooruit, naar de toekomst,” vertelt hij. “Ook de eerste astronauten die de ruimte ingingen, keken voorwaarts, naar de maan waar ze naar op weg waren. Toen ze op een bepaald moment ook eens achteromkeken, zagen ze dat wat ze achterlieten misschien nog wel mooier was dan waar ze naartoe gingen.”
De eerste foto van de aarde (Earthrise) die toen gemaakt is, zorgde volgens Derix voor een bewustzijnsverandering. “Vanuit de ruimte zie je geen muren, prikkeldraad en grenzen. Je ziet alleen maar een groot, embryonaal, kwetsbaar en tegelijk majesteitelijk gebeuren. En dat geeft een eenheidservaring die je tot in het diepste voelt. Ik noem dat ook wel de terranautical turn: het besef dat we één totaal zijn. En dat onze planeet een groot ruimteschip is dat we met z’n allen moeten besturen.”
De beschrijvingen van astronauten hierover spreken tot de verbeelding. ‘You say to yourself: that’s humanity, love, feeling and thought. You don’t see the barriers of color and religion and politics that divide this world,’ zei NASA-astronaut Eugene Cernan. Ook André Kuipers was onder de indruk van wat hij zag. “Als je recht naar de aarde kijkt, zie je een prachtige blauwe bol, met mooie kleuren. Maar als je erlangs kijkt, schrompelt de aarde ineen tot een levende cel, met een heel dun fluorescerend membraantje eromheen. Dat perspectief doet iets met je. Mij gaf het een claustrofobisch gevoel over mijn eigen planeet. Zo van: dit is alles. Dit is ons planeetje, en hier moeten we het mee doen.”
- Het complete verhaal kun je lezen in Flow 6.
Tekst Otje van der Lelij Fotografie Aperture Vintage/Unsplash.com
